Các nhà nghiên cứu bắt đầu tìm hiểu xem liệu những phụ nữ hút thuốc trong thời kỳ mang thai có thể được lợi ích từ việc bổ sung vitamin C hay không và vitamin C có thể có tác dụng gì đối với sức khỏe hô hấp của trẻ sơ sinh.
Hai nghiên cứu được thực hiện cách nhau nhiều năm đã chỉ ra cả lợi ích ngắn hạn và dài hạn của vitamin C đối với con của những phụ nữ hút thuốc khi mang thai. Nghiên cứu đầu tiên, được công bố vào năm 2017, đã chọn ngẫu nhiên những thai phụ dùng vitamin C hoặc giả dược, sau đó kiểm tra con của họ lúc 3 và 12 tháng tuổi để đánh giá chức năng phổi của các bé.
Các nhà nghiên cứu cho biết 12% phụ nữ Mỹ không thể bỏ thuốc lá khi đang mang thai, dẫn đến hơn 450,000 trẻ sơ sinh được sinh ra hàng năm tiếp xúc với khói thuốc.
Hút thuốc khi mang thai là nguyên nhân lớn nhất gây ra các bệnh về đường hô hấp ở trẻ em, bao gồm thở khò khè và hen suyễn. Các nghiên cứu gần đây (trong cả thử nghiệm ban đầu trên người và linh trưởng không phải người) đã chỉ ra rằng vitamin C có tác dụng bảo vệ chức năng phổi của trẻ tiếp xúc với khói thuốc trong tử cung.
Nghiên cứu này là một thử nghiệm ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng với giả dược được thực hiện từ năm 2012 đến 2016. Những thai phụ được chọn ngẫu nhiên để nhận 500mg vitamin C mỗi ngày so với nhóm giả dược.
Những đứa trẻ sau khi sinh sẽ được đánh giá chức năng phổi lúc ba tháng, chức năng phổi và tỷ lệ thở khò khè được đánh giá lúc 12 tháng.
Kết quả cho thấy có những cải thiện đáng kể về chức năng phổi và giảm đáng kể tình trạng thở khò khè ở trẻ sơ sinh có mẹ dùng vitamin C.
Nghiên cứu tiếp theo vẫn xem xét những đứa trẻ ấy—hiện đã 5 tuổi—và kiểm tra các bé xem lợi ích của vitamin C có còn rõ ràng hay không.
Nghiên cứu này được công bố vào tháng 11/2022 trên Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ, đã khám lại 213 đứa con 5 tuổi của những người hút thuốc trong nghiên cứu ban đầu để đánh giá xem tác dụng của vitamin C mà mẹ các bé uống khi mang thai còn có lợi cho chức năng phổi của các cháu hay không. Nghiên cứu tiếp theo diễn ra từ năm 2018 đến năm 2021.
Kết quả cho thấy con của những thai phụ hút thuốc uống vitamin C trong thời kỳ mang thai đã tăng đáng kể chức năng đường thở khi được 5 tuổi và giảm đáng kể các trường hợp thở khò khè. Các phát hiện cho thấy việc bổ sung vitamin C cho phụ nữ mang thai hút thuốc có thể làm giảm ảnh hưởng của việc hút thuốc trong thai kỳ đối với chức năng phổi và sức khỏe đường hô hấp trong thời thơ ấu của trẻ nhỏ.
Tầm quan trọng của vitamin C
Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, vitamin C, hay acid ascorbic, là một chất dinh dưỡng hòa tan trong nước và là chất chống oxy hóa mạnh mẽ mà cơ thể chúng ta cần để thực hiện một số chức năng quan trọng.
Tăng sức đề kháng
Vitamin C giúp chống nhiễm trùng và là một trong những loại vitamin tốt nhất để tăng cường hệ miễn dịch và chống lại những kẻ xâm lược ngoại lai.
Một bài báo đăng trên tạp chí Dinh dưỡng nói rằng vitamin C có nhiều tác dụng có lợi đối với hệ miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch thích ứng, đồng thời có thể ngăn ngừa và điều trị các bệnh đường hô hấp cũng như nhiễm trùng toàn thân.
Làn da khỏe mạnh
Vitamin C giúp cho làn da khỏe mạnh và sản xuất collagen, cải thiện khả năng chữa lành vết thương, tăng cường hấp thụ sắt, tăng cường hệ miễn dịch, chống lại tác hại của các gốc tự do, hỗ trợ sức khỏe tim mạch, bảo vệ não bộ trong các rối loạn thoái hóa thần kinh và giúp chống ung thư.
Là chất chống oxy hóa mạnh
Vitamin C giúp bảo vệ chống lại các gốc tự do, nếu dư thừa, [các gốc tự do] có thể làm hỏng các tế bào của chúng ta, làm thay đổi bất lợi cho DNA và đẩy nhanh quá trình lão hóa.
Các gốc tự do bên trong cơ thể là sản phẩm phụ tự nhiên của quá trình chuyển hóa thức ăn thành năng lượng; tuy nhiên, chúng cũng có thể hình thành từ các nguồn bên ngoài như tiếp xúc với khói thuốc lá, tia X, ô nhiễm không khí, hóa chất độc hại và tia cực tím từ mặt trời.
Có rất nhiều mối quan tâm về việc sử dụng vitamin C trong lâm sàng vì nó có lợi cho hư hại do oxy hóa – một yếu tố quan trọng trong sự phát triển của nhiều bệnh.
Các nghiên cứu cho thấy những người hấp thụ nhiều vitamin C có nguy cơ mắc nhiều bệnh kinh niên thấp hơn, bao gồm bệnh tim, ung thư, bệnh về mắt và tình trạng thoái hóa thần kinh.
Vitamin C là một chất dinh dưỡng thiết yếu
Có nghĩa là chúng ta không thể sản xuất ra nó và cơ thể chúng ta không dự trữ nó, điều quan trọng là phải nhận đủ [vitamin C] từ thực phẩm chúng ta ăn hoặc từ các chất bổ sung.
Cách tốt nhất để bổ sung vitamin C là từ thực phẩm ăn vào, vì đó là hình thức mà cơ thể chúng ta nhận biết được, vì vậy ăn thực phẩm giàu vitamin sẽ giúp bạn thu được nhiều lợi ích nhất.
Trên thực tế, một nghiên cứu được công bố trên Biên niên sử Nội Khoa (Annals of Internal Medicine) đã chỉ ra rằng ăn rau củ là cách để bạn bổ sung vitamin tốt hơn là dùng thực phẩm bổ sung.
Những thực phẩm giàu Vitamin C
- Quả tầm xuân
- Nho đen
- Ớt bell
- Dâu tây
- Ớt
- Ổi
- Dưa lưới
- Cam
- Bưởi
- Kiwi
- Đu đủ
- Quýt
- Rau chân vịt
- Hạt đậu tuyết
- Cải xoăn
- Cà chua
- Rau ngò tây
- Quả dứa
- Xoài
- Chanh
- Mật ngọt
- Camu camu
- Sơ ri
- Chà là đỏ Trung Quốc (táo tàu)
- Rau họ cải (bông cải xanh, cải bruxen, bắp cải, súp lơ)
Lượng vitamin C khuyến nghị hàng ngày
Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị (RDA) [với vitamin C] cho người lớn trên 19 tuổi là 90mg đối với nam và 75mg đối với nữ.
Phụ nữ mang thai cần 85mg và phụ nữ đang cho con bú là 120mg mỗi ngày.
Hút thuốc làm cạn kiệt lượng vitamin C trong cơ thể và khói thuốc làm tăng lượng vitamin C mà cơ thể cần để sửa chữa những tổn thương do các gốc tự do (từ khói thuốc lá) gây ra. Những người hút thuốc cần nhiều hơn 35mg mỗi ngày so với những người không hút thuốc.
Thiếu vitamin C
Nhận ít hơn 10mg vitamin C mỗi ngày được coi là thiếu hụt và có thể gây ra bệnh scorbut. Bệnh scorbut nổi tiếng bởi những tên cướp biển và thủy thủ người Anh vào thế kỷ 18 vì họ đã trải qua nhiều tháng hoặc nhiều năm trời trên biển mà không được ăn rau quả tươi—và vào thời điểm đó, căn bệnh này đã giết chết nhiều thủy thủ hơn cả những cơn bão và số vụ đắm tàu cộng lại.
Các triệu chứng của bệnh scorbut bao gồm trầm cảm, mệt mỏi, nướu bị sưng và chảy máu, răng lung lay, bầm tím, vết thương khó lành, phát ban, đau khớp, đốm nhỏ màu đỏ hoặc tím trên da và lông xoắn lại.
Ngày nay, bệnh scorbut ít được quan tâm hơn và hầu hết người dân ở các nước phát triển có thể dễ dàng nhận được lượng khuyến nghị hàng ngày bằng cách ăn trái cây và rau quả tươi, hoặc một khẩu phần ăn uống đa dạng.
Thừa vitamin C
Ở một thái cực khác, một số khuyến nghị khuyên nên dùng nhiều hơn đáng kể so với RDA—lên đến 1,000mg (1gam) vitamin C mỗi ngày. Vì vitamin C tan trong nước và không được dự trữ trong cơ thể và bất kỳ chất bổ sung nào mà cơ thể không thể sử dụng sẽ được thải qua nước tiểu.
Nếu bạn muốn dùng lượng vitamin C lớn hơn và vượt quá hướng dẫn của RDA, hãy tăng từ từ để theo dõi khả năng dung nạp của bạn.
Nếu bạn cảm thấy khó chịu về tiêu hóa hay tiêu chảy, thì có khả năng là bạn đã uống quá nhiều.
Lời kết
Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh tham gia vào nhiều chức năng thiết yếu, tăng sức đề kháng và bảo vệ cơ thể chống lại nhiều loại bệnh tật.
Nghiên cứu được đề cập ở đầu bài viết này đưa ra một ví dụ cụ thể rằng việc bổ sung vitamin C mang lại lợi ích rất thực tế cho con của những bà mẹ uống vitamin C, cả về ngắn hạn và dài hạn (cho đến ít nhất là 5 tuổi).